Cách chia di sản thừa kế theo pháp luật là một vấn đề đang được rất nhiều người quan tâm trong cuộc sống. Nhờ vào cách chia di sản thừa kế theo pháp luật mà tài sản được phân chia một cách công bằng. Để giải đáp được vấn đề này thì mời các bạn tham khảo bài viết dưới đây.
1. Di sản thừa kế là gì?
Di sản thừa kế là một khái niệm quan trọng trong lĩnh vực pháp lý, nó bao gồm tất cả các tài sản hợp pháp mà người đã qua đời để lại cho người thừa kế. Điều này đảm bảo rằng sau khi người chết, tài sản của họ được chuyển nhượng một cách hợp pháp và công bằng cho người thừa kế.
Các loại tài sản có thể được coi là di sản thừa kế bao gồm nhưng không giới hạn:
- Bất động sản như nhà ở, đất đai, các công trình xây dựng…
- Tiền tiết kiệm, cổ phiếu, trái phiếu, kim loại quý, đá quý…
- Tài sản di động như ô tô, môtô, tàu thuyền…
- Các giấy tờ có giá như bằng sáng chế, bản quyền tác giả…
- Các loại tài sản khác theo quy định của pháp luật.
Di sản thừa kế có vai trò quan trọng trong việc xác định quyền sở hữu và phân chia tài sản cho người thừa kế sau khi người đã qua đời. Nó cung cấp một cơ sở pháp lý cho quyền thừa kế của người thừa kế và đảm bảo rằng các tài sản được chuyển nhượng một cách công bằng và hợp pháp.
2. Cách chia di sản thừa kế theo pháp luật.
Cách chia di sản thừa kế theo pháp luật được quy định như sau:
- Để thực hiện cách chia di sản thừa kế theo pháp luật, ta cần tuân theo các quy định tại Bộ luật Dân sự năm 2015, đặc biệt là Luật Thừa kế trong Bộ luật này và các văn bản hướng dẫn đi kèm. Quy định này rất quan trọng để đảm bảo việc chia di sản diễn ra công bằng và hợp pháp.
- Để xác định được người thừa kế hợp pháp, ta dựa vào các điều kiện và mối quan hệ giữa người để lại di sản và người thừa kế. Việc này đảm bảo rằng chỉ những người có quyền thừa kế mới được nhận phần di sản của người đã mất.
- Để xác định cụ thể phần tài sản hoặc tỷ lệ tài sản mà người thừa kế được hưởng, ta sử dụng công thức chia thừa kế trong Luật Thừa kế. Công thức này giúp phân chia di sản theo những quy tắc rõ ràng và minh bạch.
- Nếu cách chia di sản thừa kế theo pháp luật không công bằng, các bên có thể thỏa thuận với nhau về phương án phân chia khác. Điều này cho phép các bên tự thương lượng và đưa ra các thỏa thuận phù hợp với tình huống cụ thể.
- Trong trường hợp các bên không thống nhất được phương án phân chia, tòa án sẽ can thiệp để giải quyết việc chia di sản theo pháp luật. Tòa án sẽ xem xét tất cả các yếu tố liên quan và đưa ra quyết định cuối cùng để đảm bảo sự công bằng và hợp lý trong việc chia di sản.
3. Nguyên tắc chia di sản bởi cách chia di sản thừa kế theo pháp luật
a) Nguyên tắc chung khi chia di sản thừa kế theo pháp luật:
- Tuân thủ đúng và tôn trọng các quy định của pháp luật về thừa kế để đảm bảo sự công bằng và minh bạch trong quy trình chia tài sản.
- Bảo đảm lợi ích chính đáng của người thừa kế bằng cách đảm bảo rằng mỗi người thừa kế nhận được phần di sản tương xứng với đóng góp và quyền lợi của mình.
- Đặc biệt, cần đảm bảo sự bình đẳng giới trong việc hưởng di sản, không phân biệt giới tính hay địa vị xã hội. Điều này đảm bảo rằng cả nam và nữ đều có quyền được thừa kế và hưởng tài sản một cách công bằng và bình đẳng.
b) Một số nguyên tắc áp dụng cho từng trường hợp cụ thể:
- Ưu tiên người có công lao động, chăm sóc, nuôi dưỡng người để lại di sản, nhằm thể hiện lòng biết ơn và tôn trọng đối với những đóng góp và sự hi sinh của họ.
- Người già yếu, người tàn tật, trẻ em mồ côi được đặt lên hàng đầu trong việc hưởng di sản, nhằm đảm bảo sự chăm sóc và hỗ trợ cho những nhóm này trong cuộc sống hàng ngày.
- Người đã đóng góp tài sản, tiền của để tạo lập di sản sẽ được ưu tiên hưởng nhiều hơn, nhằm thúc đẩy sự đóng góp và khích lệ những hành động tạo ra giá trị cho xã hội.
- Ngoài ra, còn có những trường hợp khác tùy theo hoàn cảnh cụ thể, nơi mà các quy định và chính sách sẽ được áp dụng để đảm bảo sự công bằng và cân nhắc đúng mức đối với mỗi trường hợp.
Như vậy, nguyên tắc chia di sản nhằm đảm bảo sự công bằng, hợp lý và tạo điều kiện thuận lợi cho người được hưởng di sản, cũng như đảm bảo quyền và lợi ích của các bên liên quan đến việc chia di sản thừa kế.
4. Điều kiện nhận di sản bằng cách chia di sản thừa kế theo pháp luật
- Điều kiện chung để được nhận di sản bao gồm:
- Có quan hệ huyết thống hoặc pháp lý với người để lại di sản.
- Còn sống vào thời điểm mở thừa kế.
- Có năng lực pháp luật dân sự đầy đủ.
- Có khả năng chứng minh quan hệ huyết thống hoặc pháp lý với người để lại di sản.
- Có khả năng chứng minh sự sống vào thời điểm mở thừa kế.
- Có khả năng chứng minh năng lực pháp luật dân sự đầy đủ.
- Các điều kiện cụ thể đối với từng đối tượng thừa kế:
- Vợ/chồng: có quan hệ hôn nhân hợp pháp cho đến khi người kia qua đời. Bên cạnh đó, cần có khả năng chứng minh quan hệ hôn nhân hợp pháp.
- Con đẻ, con nuôi: có mối quan hệ cha/mẹ – con đến khi cha/mẹ qua đời. Bên cạnh đó, cần có khả năng chứng minh mối quan hệ cha/mẹ – con.
- Cha/mẹ: có quan hệ cha/mẹ – con ruột với người để lại di sản. Bên cạnh đó, cần có khả năng chứng minh quan hệ cha/mẹ – con ruột.
- Ngoài ra, người thừa kế không thuộc diện bị truất quyền thừa kế theo quy định. Điều này có nghĩa là không có các lý do hoặc trường hợp đặc biệt khiến người thừa kế bị mất quyền thừa kế.
5. Quyền và nghĩa vụ của người nhận di sản thừa kế
a) Quyền của người được nhận di sản thừa kế bao gồm:
- Quyền sở hữu, quyền sử dụng đối với phần di sản được hưởng
- Quyền yêu cầu người quản lý di sản báo cáo và giao trả di sản
- Quyền yêu cầu hủy bỏ hoặc sửa đổi nội dung di chúc trái pháp luật
- Quyền từ chối nhận di sản nếu có lý do chính đáng
b) Nghĩa vụ của người nhận di sản thừa kế:
- Thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế theo quy định của pháp luật
- Không được từ chối nhận di sản một cách vô lý
- Có trách nhiệm bảo quản, phát triển di sản được hưởng
- Thực hiện các nghĩa vụ tài sản liên quan đến di sản
Thêm vào đó, người nhận di sản thừa kế cần:
- Tham gia vào việc xây dựng và duy trì các hoạt động quảng bá và giáo dục về di sản thừa kế
- Đảm bảo việc bảo vệ và duy trì tính nguyên vẹn của di sản thừa kế
- Xây dựng kế hoạch và thực hiện các hoạt động tái chế và tái sử dụng di sản thừa kế
- Thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn về môi trường và sức khỏe cho di sản thừa kế
Xem thêm các bài viết khác tại đây.
6. Quy trình và thủ tục nhận di sản thừa kế
Để nhận di sản thừa kế, bạn cần tuân theo các bước sau:
- Bước 1: Thực hiện kiểm kê tài sản và xác định rõ di sản để lại
- Bước 2: Xác định đối tượng thừa kế và phần di sản được hưởng
- Bước 3: Kê khai di sản với cơ quan có thẩm quyền
- Bước 4: Xác định và hoàn thành các nghĩa vụ tài chính, bao gồm thuế di sản
- Bước 5: Thực hiện các thủ tục pháp lý để được công nhận là người thừa kế
- Bước 6: Nhận Giấy chứng nhận quyền sở hữu/quyền sử dụng di sản
Ngoài ra, bạn cần chuẩn bị các giấy tờ sau khi nhận di sản, bao gồm CMND, hộ khẩu, di chúc, giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản…
Sau khi nhận được kết quả giải quyết từ cơ quan có thẩm quyền, bạn sẽ tiến hành các thủ tục để nhận di sản.
Trên đây là nội dung về “Cách chia di sản thừa kế theo pháp luật” của Luật sư Khắc Long xin gửi đến các bạn để tham khảo. Nếu bạn còn nhiều thắc mắc hay nhiều vấn đề cần được giải đáp đối với trường hợp của mình, hãy liên hệ với Luật sư Khắc Long. Chúng tôi sẽ hỗ trợ hết mình và rất hân hạnh được tư vấn cho bạn.
Địa chỉ văn phòng:
Trụ sở 1: Số 105 đường Tân Túc, thị trấn Tân Túc, huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh.
Trụ sở 2: Số 01 đường Lại Hùng Cường, xã Vĩnh Lộc B, huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh.
Số điện thoại/Zalo: 0931 222 515 (Luật sư Bùi Khắc Long)
Website: https://luatsukhaclong.vn/
Bài viết “Cách chia di sản thừa kế theo pháp luật” tham khảo vào trích dẫn luật từ các nguồn: