Cách chia tài sản thừa kế theo pháp luật được nhiều người quan tâm trong cuộc sống. Nhờ vào cách chia tài sản thừa kế theo pháp luật mà tài sản được phân chia một cách công bằng. Để giải đáp được thắc mắc đó thì mời các bạn tham khảo bài viết dưới đây.
1. Tài sản thừa kế theo pháp luật là gì?
Theo Luật Dân sự Việt Nam, tài sản thừa kế là toàn bộ tài sản hợp pháp mà một người để lại sau khi chết. Cụ thể:
- Bao gồm bất động sản như đất đai, nhà cửa, công trình xây dựng; động sản như tiền bạc, vàng bạc, đá quý, xe cộ; giấy tờ có giá trị như cổ phiếu, trái phiếu; quyền tài sản như bản quyền, nhãn hiệu…
- Là tài sản hợp pháp của riêng người chết, không bao gồm tài sản riêng của người thừa kế.
- Không bị tranh chấp, khiếu nại về quyền sở hữu.
- Sẽ được phân chia và chuyển giao cho người thừa kế theo di chúc hoặc theo luật định.
Như vậy, tài sản thừa kế là phần tài sản hợp pháp còn lại của người chết được truyền lại cho người thừa kế.
2. Cách chia tài sản thừa kế theo pháp luật
Theo Luật Dân sự Việt Nam, cách chia tài sản thừa kế theo pháp luật được quy định nhiều cách khác nhau để đảm bảo sự công bằng và minh bạch. Dưới đây là hai cách chia tài sản phổ biến:
- Cách chia tài sản thừa kế theo di chúc: Đây là phương pháp mà người để lại di sản đã lập di chúc chi tiết về việc phân chia tài sản cho người thừa kế. Di chúc này sẽ được tuân thủ và thực hiện theo ý muốn của người chết.
- Cách chia tài sản thừa kế theo pháp luật: Phương pháp này được áp dụng khi không có di chúc hoặc di chúc không hợp lệ. Theo pháp luật, tài sản sẽ được chia theo thứ tự ưu tiên cho các đối tượng là vợ/chồng, con cái, cha mẹ, anh chị em ruột của người chết. Quy định này đảm bảo rằng những người thân quan trọng nhất sẽ được hưởng tài sản thừa kế.
Như vậy, việc người chết có lập di chúc hay không sẽ ảnh hưởng đến cách thức chia tài sản thừa kế theo pháp luật. Tuy nhiên, điều quan trọng là đảm bảo sự công bằng và tuân thủ các quy định pháp luật trong quá trình chia tài sản.
2. Nguyên tắc chia tài sản bởi cách chia tài sản thừa kế theo pháp luật
Khi thừa kế theo pháp luật, tài sản được chia theo một số nguyên tắc sau đây để đảm bảo công bằng và hợp lý:
- Thừa kế bình đẳng giữa nam và nữ, không phân biệt thứ tự sinh. Điều này có nghĩa là nam và nữ đều được coi là người thừa kế và được hưởng phần tài sản bằng nhau, không phân biệt ai sinh trước ai sinh sau.
- Người có mối quan hệ gần gũi với người chết được ưu tiên hưởng thừa kế trước. Điều này có nghĩa là những người có quan hệ họ hàng gần gũi, như con cái, vợ/chồng, sẽ được ưu tiên nhận phần thừa kế trước những người có quan hệ họ hàng xa hơn.
- Người tàn tật hoặc gặp khó khăn về kinh tế sẽ được ưu tiên hưởng nhiều hơn. Điều này nhằm bảo vệ những người yếu thế trong xã hội, đảm bảo rằng họ được nhận phần thừa kế phù hợp với hoàn cảnh của mình.
- Trong trường hợp cùng một thứ tự thừa kế, các người thừa kế sẽ được hưởng phần tài sản bằng nhau. Điều này đảm bảo rằng không có sự chênh lệch đáng kể giữa các người thừa kế trong cùng một vị trí thừa kế.
Như vậy, pháp luật đã quy định rõ ràng các nguyên tắc phân chia tài sản thừa kế nhằm đảm bảo công bằng và hợp lý cho tất cả các bên liên quan.
4. Điều kiện thừa kế theo pháp luật
Theo Luật Dân sự Việt Nam, để có quyền hưởng thừa kế, người thừa kế phải đáp ứng một số điều kiện sau đây:
- Người thừa kế phải còn sống tại thời điểm người để lại di sản qua đời. Điều này có nghĩa là người thừa kế phải không qua đời trước người để lại di sản.
- Người thừa kế phải có quan hệ họ hàng với người để lại di sản hoặc được chỉ định trong di chúc. Điều này có nghĩa là người thừa kế phải là người có mối quan hệ gia đình với người để lại di sản, hoặc được người để lại di sản chỉ định trong di chúc.
- Người thừa kế phải có đầy đủ năng lực pháp luật để thực hiện quyền thừa kế. Điều này có nghĩa là người thừa kế phải có đủ khả năng pháp lý để thực hiện các quyền và nghĩa vụ liên quan đến việc thừa kế.
- Người thừa kế không được bị truất quyền thừa kế. Điều này có nghĩa là không có bất kỳ hành động hay quyết định nào làm mất đi quyền thừa kế của người thừa kế.
Nếu một trong các điều kiện trên không được đáp ứng, người đó sẽ không có quyền hưởng thừa kế. Tuy nhiên, việc không đáp ứng một trong các điều kiện này không tự động loại trừ người đó khỏi thừa kế hoàn toàn. Trong trường hợp này, pháp luật có thể quy định cách thức chia di sản cho người khác hoặc xác định người thừa kế khác thay thế.
Xem thêm các bài viết khác tại đây.
5. Trình tự, thủ tục nhận thừa kế bởi cách chia tài sản thừa kế theo pháp luật
Khi một người qua đời và để lại di sản, quy trình nhận thừa kế bằng cách chia tài sản thừa kế theo quy định của pháp luật là cần thiết để đảm bảo sự công bằng và hợp lý. Dưới đây là chi tiết về các bước thực hiện trong quá trình này:
- Thông báo với cơ quan chức năng về việc người để lại di sản đã chết: Đầu tiên, người thừa kế cần thông báo cho cơ quan chức năng, như công an hoặc phòng tài sản thừa kế, về việc người để lại di sản đã qua đời. Thông báo này giúp cơ quan chức năng biết về sự tồn tại của di sản và bắt đầu quá trình chia tài sản thừa kế.
- Xác định danh sách tài sản thừa kế và người được thừa kế: Tiếp theo, người thừa kế cần xác định danh sách tài sản thừa kế và người được thừa kế. Điều này đảm bảo rằng tất cả các tài sản và người thừa kế được xác định một cách chính xác và đầy đủ.
- Công chứng và công bố di chúc nếu có: Nếu người để lại có lập di chúc, di chúc cần được công chứng và công bố. Công chứng di chúc đảm bảo tính hợp pháp và hiệu lực của di chúc, trong khi công bố di chúc thông báo cho những người có quyền được thừa kế về nội dung của di chúc.
- Phân chia di sản theo di chúc hoặc theo luật: Sau khi xác định di chúc và danh sách tài sản thừa kế, quá trình phân chia di sản sẽ được tiến hành. Nếu có di chúc, tài sản sẽ được phân chia theo những quy định đã được lập trong di chúc. Nếu không có di chúc, tài sản sẽ được phân chia theo quy định của pháp luật về thừa kế.
- Hoàn thành các thủ tục về thuế, phí liên quan: Sau khi di sản được phân chia, người thừa kế cần hoàn thành các thủ tục liên quan đến thuế và phí. Điều này bao gồm việc đăng ký, nộp thuế và các khoản phí phù hợp để đảm bảo tuân thủ các quy định thuế và phí của pháp luật.
- Cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản cho người được thừa kế: Cuối cùng, sau khi hoàn thành các bước trên, cơ quan chức năng sẽ cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản cho những người được thừa kế. Giấy chứng nhận này là bằng chứng pháp lý cho việc nhận thừa kế và xác nhận quyền sở hữu tài sản của người thừa kế.
Với việc tuân thủ đúng trình tự và thủ tục được quy định, người thừa kế có thể nhận được tài sản thừa kế một cách hợp pháp và công bằng theo quy định của pháp luật.
Trên đây là nội dung về “cách chia tài sản thừa kế theo pháp luật” của Luật sư Khắc Long xin gửi đến các bạn để tham khảo. Nếu bạn còn nhiều thắc mắc hay nhiều vấn đề cần được giải đáp đối với trường hợp của mình, hãy liên hệ với Luật sư Khắc Long. Chúng tôi sẽ hỗ trợ hết mình và rất hân hạnh được tư vấn cho bạn.
Địa chỉ văn phòng:
Trụ sở 1: Số 105 đường Tân Túc, thị trấn Tân Túc, huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh.
Trụ sở 2: Số 01 đường Lại Hùng Cường, xã Vĩnh Lộc B, huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh.
Số điện thoại/Zalo: 0931 222 515 (Luật sư Bùi Khắc Long)
Website: https://luatsukhaclong.vn/
Bài viết “cách chia tài sản thừa kế theo pháp luật” tham khảo vào trích dẫn luật từ các nguồn:
