Chia tài sản thừa kế khi không có di chúc là câu hỏi mà chúng tôi đã nhận được rất nhiều từ phía khách hàng. Trong bài viết, chúng tôi sẽ giải đáp chi tiết nhất cho bạn.
Chia tài sản thừa kế khi không có di chúc, di chúc không hợp pháp, di chúc không có hiệu lực
Trong trường hợp người chết không để lại di chúc, hoặc di chúc không hợp pháp, không có hiệu lực, tài sản của người chết sẽ được chia thừa kế theo pháp luật. Điều này được quy định rõ trong Bộ luật dân sự năm 2015.
Những người thừa kế theo pháp luật được xác định theo thứ tự sau đây:
- Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.
- Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại.
- Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
Những người cùng hàng thừa kế sẽ được hưởng phần di sản bằng nhau. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được thừa kế nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết. Không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
Những rắc rối thường gặp khi chia tài sản thừa kế khi không có di chúc do người chết để lại
Trường hợp người chết không để lại di chúc có thể gây ra những mâu thuẫn trong việc phân chia tài sản đối với các thành viên trong gia đình. Điều này đặc biệt phức tạp khi có thành viên trong gia đình đã nhận tài sản từ người chết khi còn sống.
Trong trường hợp không có di chúc, tài sản sẽ được chia đều cho mỗi người con. Dẫn đến sự bất công và gây mất hòa thuận gia đình.
Người chết không lập di chúc cũng có thể dẫn đến việc di sản bị thất lạc. Ví dụ, sổ tiết kiệm của người chết chỉ có một mình người đó biết về việc đó. Khi người chết, sổ tiết kiệm có thể bị thất thoát mà người thân không biết và không nhận được phần di sản thừa kế.
Hồ sơ khai nhận di sản thừa kế trong trường hợp không có di chúc
Để tiến hành khai nhận di sản thừa kế trong trường hợp không có di chúc. Bạn cần chuẩn bị các giấy tờ sau:
- Phiếu yêu cầu công chứng theo mẫu.
- Giấy chứng tử hoặc giấy tờ chứng minh người đã mất.
- Các giấy tờ chứng minh về tài sản của người đã mất, bao gồm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác liên quan, sổ tiết kiệm, giấy đăng ký xe, giấy chứng nhận cổ phần và các giấy tờ tài sản khác.
- Giấy tờ về quan hệ giữa người thừa kế và người đã mất như sổ hộ khẩu, giấy khai sinh, chứng minh nhân dân hoặc căn cước công dân, kết quả xét nghiệm AND, bản án hoặc quyết định có hiệu lực của Tòa án về việc công nhận quan hệ nhân thân giữa người đã mất và người thừa kế.
Tiếp theo, bạn cần đến văn phòng công chứng thực hiện thủ tục khai nhận di sản theo quy định.
»»» Tìm hiểu thêm: Chia thừa kế cho con chưa thành niên
Giải đáp một số thắc mắc thường gặp về chia tài sản thừa kế khi không có di chúc
Câu hỏi 1: Trường hợp người chết không để lại di chúc thì tài sản thừa kế được xử lý như thế nào?
Trả lời: Theo quy định tại Điều 650 Bộ luật dân sự, trong trường hợp người chết không để lại di chúc, tài sản thừa kế sẽ được chia thừa kế theo pháp luật.
Câu hỏi 2: Thế nào là di chúc không có hiệu lực?
Trả lời: Di chúc không có hiệu lực toàn bộ hoặc một phần trong trường hợp người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc. Hoặc cơ quan, tổ chức được chỉ định là người thừa kế không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.
Câu hỏi 3: Trường hợp vợ/chồng có con riêng thì khi vợ/chồng chết mà không để lại di chúc thì con riêng có được hưởng di sản thừa kế không?
Trả lời: Có, trong trường hợp người chết không để lại di chúc, người con riêng vẫn được hưởng di sản theo pháp luật như những người thừa kế khác. Phần thừa kế mà người con riêng nhận sẽ bằng phần thừa kế mà những người thừa kế khác cùng hàng được nhận.
»»» Tìm hiểu thêm: Chia tài sản thừa kế cho con ngoài giá thú
Câu hỏi 4: Tài sản thừa kế là quyền sử dụng đất có được chia khi người chết không để lại di chúc?
Trả lời: Có, theo quy định của Điều 650 Bộ luật dân sự 2015, tài sản thừa kế bao gồm cả quyền sử dụng đất sẽ được chia thừa kế theo pháp luật trong trường hợp người chết không để lại di chúc.
»»» Tìm hiểu thêm: Chồng mất vợ có toàn quyền chia tài sản không
Câu hỏi 5: Di chúc không công chứng, chứng thực có được coi là hợp pháp?
Trả lời: Di chúc không công chứng, chứng thực vẫn có thể coi là hợp pháp nếu việc lập di chúc đảm bảo các điều kiện được quy định tại Điều 630 Bộ luật dân sự. Tuy nhiên, di chúc công chứng hoặc chứng thực có giá trị pháp lý cao hơn và bảo đảm tính hiệu lực của di chúc.
»»» Tìm hiểu thêm: Chia tài sản thừa kế có người không đồng ý
Câu hỏi 6: Cách sang tên sổ đỏ của cha mẹ để lại khi mất không lập di chúc thực hiện như thế nào?
Trả lời: Trường hợp người chết không để lại di chúc, việc sang tên sổ đỏ của cha mẹ để lại được thực hiện sau khi hoàn thành thủ tục khai nhận di sản thừa kế tại văn phòng công chứng. Sau đó, người nhận di sản cần tiến hành các thủ tục tại phòng đăng ký đất đai để sang tên sổ đỏ theo quy định pháp luật.
Trên đây là một số thông tin về “chia tài sản thừa kế khi không có di chúc” và một số câu hỏi liên quan. Nếu bạn vẫn còn thắc mắc thì liên hệ ngay với văn phòng luật sư Thủ Đức để được hỗ trợ tư vấn chi tiết.
