1. Luật chia con khi ly hôn được hiểu như thế nào?
Luật chia con khi ly hôn được quy định tại Điều 81 của Bộ luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014. Theo đó, sau khi ly hôn, cha mẹ có trách nhiệm nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con cái chung. Việc xác định cha mẹ nuôi con sau ly hôn phải căn cứ vào lợi ích tốt nhất của con và sự thỏa thuận của cha mẹ.
Nếu cha mẹ không thỏa thuận được về việc nuôi con thì có thể yêu cầu Toà án giải quyết. Tòa án sẽ phán quyết cho cha hoặc mẹ nuôi con dựa trên các yếu tố sau:
– Nguyện vọng của con
– Hoàn cảnh của cha mẹ
– Mối quan hệ giữa cha mẹ và con
– Quyền lợi tốt nhất của con
Như vậy, luật chia con khi ly hôn nhằm đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho con cái sau khi cha mẹ ly hôn, không để con bị bỏ rơi hoặc thiệt thòi về vật chất, tinh thần.
Luật chia con khi ly hôn thể hiện sự quan tâm của pháp luật đối với quyền trẻ em, đảm bảo mọi quyết định liên quan đến việc chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ sau ly hôn của cha mẹ đều vì lợi ích cao nhất của trẻ.
2. Điều kiện để giành quyền nuôi con theo luật chia con khi ly hôn?
Theo luật chia con khi ly hôn, để được Tòa án phán quyết cho quyền nuôi con, cha mẹ cần đáp ứng các điều kiện sau:
a) Điều kiện về năng lực hành vi
Cha mẹ phải có đầy đủ năng lực hành vi dân sự, không mắc các bệnh tâm thần hoặc thiểu năng trí tuệ ảnh hưởng đến khả năng nuôi dưỡng con.
Đây là điều kiện tiên quyết để cha mẹ có thể tự chăm sóc bản thân, làm chủ hành vi, đưa ra các quyết định hợp lý và chu toàn trách nhiệm nuôi dưỡng con. Nếu cha mẹ không đủ năng lực hành vi thì việc giao nuôi con có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sự phát triển lành mạnh của trẻ.
b) Điều kiện về nhân thân
Cha mẹ không thuộc diện bị tước quyền nuôi con theo quy định của pháp luật. Cụ thể:
– Không có tiền án, tiền sự: Cha mẹ phải có nhân thân đạo đức tốt, không vi phạm pháp luật để làm gương cho con cái.
– Không nghiện ma túy, nghiện rượu bia: Đây đều là những thói quen xấu làm ảnh hưởng đến khả năng nuôi dưỡng và tạo môi trường sống không lành mạnh cho trẻ.
– Không có hành vi bạo lực gia đình: Bạo lực trong gia đình sẽ để lại những tổn thương lớn và nguy cơ tiêu cực cho sự phát triển tâm lý của trẻ.
c) Điều kiện về kinh tế, chỗ ở
– Có khả năng tài chính để nuôi dưỡng con: Cha mẹ phải có thu nhập ổn định để đảm bảo nuôi con, không để con thiếu thốn về vật chất.
– Có chỗ ở ổn định, môi trường sống lành mạnh cho con: Chỗ ở an toàn, môi trường sống lành mạnh rất cần thiết cho sự phát triển bình thường của trẻ.
Ngoài ra, Tòa án cũng cân nhắc đến bản năng làm mẹ, sức khỏe, độ tuổi, hoàn cảnh kinh tế của mẹ để đảm bảo lợi ích tốt nhất cho trẻ em.
3. Nguyên tắc chia con theo quy định của Luật chia con khi ly hôn
Theo Luật hôn nhân và gia đình, khi xét duyệt việc nuôi con sau ly hôn, Tòa án phải tuân theo các nguyên tắc sau:
a) Nguyên tắc xem xét quyền lợi tốt nhất của con
– Tòa án phải xem xét tình hình thực tế của cha mẹ và điều kiện nuôi dưỡng để quyết định ai có khả năng đảm bảo tốt nhất cho sự phát triển của con.
– Quyền lợi của con là yếu tố ưu tiên hàng đầu, cao hơn quyền lợi của cha mẹ. Tòa án không vì lý do cá nhân, thành kiến mà ảnh hưởng đến quyết định nuôi con sau ly hôn.
b) Nguyên tắc tôn trọng ý kiến của con
– Con trên 9 tuổi có quyền được tham gia ý kiến về việc chọn cha mẹ nuôi dưỡng.
– Ý kiến của con phải được xem xét, tôn trọng nếu nhận thấy con đã đủ nhận thức về vấn đề này. Không ép buộc con phải sống với người mà con không yêu thương, không hợp tính cách.
c) Nguyên tắc ưu tiên nuôi con nhỏ cho mẹ
– Trẻ dưới 36 tháng tuổi phải được nuôi dưỡng bởi mẹ, trừ trường hợp mẹ đồng ý nhường con cho cha hoặc không đủ điều kiện chăm sóc con.
– Con từ 36 tháng đến 9 tuổi nếu cha mẹ cùng đủ điều kiện thì nên giao cho mẹ trực tiếp nuôi dưỡng. Bởi vì các con nhỏ cần sự chăm sóc, đùm bọc của mẹ nhiều hơn.
d) Nguyên tắc không tách anh chị em ruột
– Nếu vợ chồng có nhiều con chung thì các con phải được nuôi dưỡng chung với nhau, không được tách riêng.
– Trừ trường hợp tách riêng là vì lợi ích tốt nhất của các con. Việc tách con ra ở riêng lẻ sẽ làm gián đoạn mối quan hệ ruột thịt giữa các con, đi ngược lại quyền được sống chung của anh chị em trong gia đình.
Như vậy, các nguyên tắc của luật chia con khi ly hôn nhằm đảm bảo quyền lợi tối đa cho con cái sau khi cha mẹ ly hôn. Mọi quyết định đều dựa trên lợi ích cao nhất của trẻ em.
4. Một số vấn đề cần lưu ý trong luật chia con khi ly hôn
a) Quyền thăm nom con sau khi ly hôn
– Bên không được trực tiếp nuôi con vẫn có quyền và nghĩa vụ thăm nom con. Việc thăm nom con giúp duy trì mối quan hệ thân thiết giữa con cái và cha/mẹ sau ly hôn.
– Các bên cần thỏa thuận về thời gian, địa điểm, điều kiện thăm con sao cho phù hợp với lịch sinh hoạt và học tập của con.
– Không được cản trở, gây khó khăn khi bên kia thực hiện quyền thăm con theo thỏa thuận hoặc phán quyết của tòa. Hành vi này vi phạm luật pháp, xâm phạm quyền trẻ em.
Xem thêm các bài viết khác tại đây.
b) Trách nhiệm cấp dưỡng sau ly hôn
– Dù không trực tiếp nuôi con, bên không được nuôi con vẫn phải có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con. Nghĩa vụ này không hề thay đổi bất kỳ hoàn cảnh nào sau ly hôn.
– Mức cấp dưỡng do các bên thỏa thuận hoặc tòa án quyết định dựa trên khả năng của cha/mẹ, phù hợp với điều kiện thực tế để bảo đảm đời sống vật chất cho con
– Cấp dưỡng là nghĩa vụ bắt buộc phải thực hiện đầy đủ, đúng thời hạn. Không hoàn thành nghĩa vụ này sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.
Được rồi, tôi xin bổ sung thêm phần xử lý vi phạm trong nuôi dạy con sau ly hôn:
c) Xử lý vi phạm trong nuôi dạy con sau ly hôn
Ngoài các vi phạm về thăm nom, cấp dưỡng, một số hành vi vi phạm khác trong nuôi dạy con sau ly hôn cũng sẽ bị xử lý nghiêm, bao gồm:
– Đơn phương đưa con ra nước ngoài trái phép, không thông qua thỏa thuận của cha mẹ hoặc phán quyết của tòa. Hành vi này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội chiếm đoạt người dưới 16 tuổi.
– Ép buộc, xúi giục con chống đối, cắt đứt quan hệ với cha/mẹ sau ly hôn. Người vi phạm có thể bị phạt tiền hoặc phải tham gia các buổi tư vấn, hỗ trợ tâm lý.
– Hành hạ, ngược đãi, đánh đập con sau khi được trao nuôi dưỡng. Tuỳ mức độ có thể bị phạt tiền hoặc tù giam về tội ngược đãi hoặc hành hạ con.
– Không cho con đi học, tước đoạt quyền được giáo dục của trẻ em sau ly hôn. Cha mẹ nuôi con có thể bị buộc tới trường đăng ký cho con đi học trở lại.
– Cố ý vi phạm các thỏa thuận về nuôi con, không tuân thủ phán quyết của tòa án. Tuỳ mức độ sẽ bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Như vậy, mọi hành vi vi phạm đến quyền trẻ em đều sẽ bị xử lý thích đáng theo quy định của pháp luật để bảo vệ quyền lợi chính đáng của con cái sau khi cha mẹ ly hôn.
Trên đây là nội dung về “Luật chia con khi ly hôn” của Luật sư Khắc Long xin gửi đến các bạn để tham khảo. Nếu bạn còn nhiều thắc mắc hay nhiều vấn đề cần được giải đáp đối với trường hợp của mình, hãy liên hệ với Luật sư Khắc Long. Chúng tôi sẽ hỗ trợ hết mình và rất hân hạnh được tư vấn cho bạn.
Bài viết Phân chia tài sản thừa kế trong hôn nhân tham khảo vào trích dẫn luật từ các nguồn:
1./ LUẬT HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH 2014
